Jak co roku, w różnym stopniu nęka hodowców pomidorów sucha zgnilizna wierzchołkowa. W sieci codziennie pojawiają się zdjęcia chorych owoców pomidora. Po pierwszym pytaniu – co to za choroba i czy czasem nie zaraza ziemniaczana, pada następne pytanie – co robić? Postaram się  odpowiedzieć na oba pytania.

Przyczyny powstawania suchej zgnilizny wierzchołkowej

Suchą zgniliznę wierzchołkowa pomidorów powoduje niedostateczne zaopatrzenie w wapń wierzchołkowych części roślin oraz owoców. Choroba ta najwięcej problemów w uprawie sprawia latem, w czasie upałów, ale może także wystąpić wcześniej, na pojedynczych owocach w pierwszych gronach.

Owoce są najbardziej wrażliwe na powstawanie zaburzeń związanych z suchą zgnilizną wierzchołkową w pierwszym okresie po zapyleniu, w czasie intensywnego podziału komórek. Niedostateczne zaopatrzenie owoców w wapń w tej fazie wzrostu prowadzi do zapoczątkowania choroby i decyduje o jej wystąpieniu w późniejszych okresach. Wapń w roślinach pełni podobną funkcję jak w organizmie człowieka – buduje ściany komórkowe, czyli szkielet rośliny. Przy barku wapnia ściany są słabe, zapadają się, zasychają, czernieją.

niedobór wapnia
Sucha zgnilizna pomidora

Rośliny przyswajają z podłoża jedynie jony wapnia  Ca+2, a te przemieszczają się wyłącznie z wodą. Brak wody, zwłaszcza podczas upałów , powoduje brak wapnia w komórkach i powstanie zmian chorobowych.

Przy czym brak wody oznacza zbyt małe nawadnianie lub problem z pobieraniem wody przez korzenie np. choroby korzeni, nadmierne zasolenie podłoża.

Inną przyczyna wystąpienia suchej zgnilizny wierzchołkowej jest niewłaściwa proporcja pomiędzy ilością liści a owoców, gdyż liście konkurują z owocami o wapń.

Ostatnią i najrzadszą przyczyną jest zbyt małe nawożenie wapniem, lub nieprawidłowa proporcja pomiędzy wapniem i potasem.

gnicie pomidorów
Sucha zgnilizna pomidorów

 Jak zapobiegać?

Niektóre zalecenia uprawowe np. jesienne wapnowanie gleby,  są łatwe do realizacji . Inne jak odpowiednie nawodnienie roślin podczas upałów jest już trudniejsze do uzyskania, chyba że mamy linie kroplujące.

Kolejne – utrzymanie temperatury podłoża do 25ºC kiedy powietrze ma 37ºC jest praktycznie niemożliwe poza obiektami szklarniowymi wyposażonym w klimatyzację.

Według Programu Ochrony Roślin Warzywnych profilaktyka obejmuje co 2 tygodnie opryski preparatami wapniowymi od początku kwitnienia i wiązania owoców.

Jak zwalczać suchą zgniliznę wierzchołkową

Kiedy zmiany już są widoczne, to jedynym skutecznym rozwiązanie jest oprysk roślin nawozami wapniowymi. Opryski wykonujemy 1 x w tygodniu. Opryskać trzeba dokładnie całą roślinę, szczególnie wierzchołek i zawiązki owoców.

Chore owoce usuwamy, nowe powinny wyrosnąć już bez zmian.