Nicienie to szkodniki zaliczane do robaków obłych, o długości 0,5 – 2mm, które najczęściej żerują na systemie korzeniowym roślin – na przykład guzaki, korzeniaki. Tylko nieliczne gatunki atakują organy nadziemne. Przykładem takiego nicienia jest niszczyk zjadliwy. Nicienie uszkadzając korzeń rośliny umożliwiają dostęp innym patogenom glebowym.
Gatunki nicieni
Guzak północny
Guzak północny (dawniej mątwik korzeniowy) – jego jaja zimują w glebie, by na wiosnę zagnieździć się w korzeniu rośliny żywicielskiej.
Widocznym objawem obecności guzaka północnego w korzeniach są brodawkowate wyrośla, w których można dostrzec jedną (lub więcej) błyszczącą, gruszkowatą, białą samicę.
Niszczyk zjadliwy
Niszczyk zjadliwy (dawniej węgorek niszczyk) jest szkodnikiem cebuli, czosnku, szczypiorku, selera, pietruszki i innych. Nie atakuje korzeni. Pasożytuje wewnątrz nadziemnych części roślin, głównie tkanki miękiszowej łodyg, liści, cebul oraz korzeni zapasowych.
Szpilecznik baldasznik
To pasożyt zewnętrzny korzeni pietruszki, selera i innych korzeniowych. Objawy uszkodzeń są widoczne na korzeniach w postaci ran oraz licznych korzeni bocznych. Rany korzenia to wrota zakażeń bakteryjnych i grzybowych, które prowadzą do zniszczenia całego plonu.
Korzeniak szkodliwy
Korzeniaki są wielożerne. Występują powszechnie, tworząc najliczniejsze populacje na glebach lekkich i przewiewnych o odczynie obojętnym. Najczęściej atakują sadzonki roślin powodując ich zamieranie.
Mątwik burakowy
Żeruje na wszystkich odmianach buraków, ale również na innych warzywach i chwastach. Niszczy system korzeniowy. Pierwszym objawem występowania jest więdnięcie roślin podczas przedłużającej się suszy. Potem widać żółknące liście zewnętrzne. U młodych roślin korzenie są krótkie lub całkowicie ich brakuje. Korzeń starszych roślin jest mały, z licznymi, krótkimi korzeniami przybyszowymi , tworzące charakterystyczne „brody”.
Objawy żerowania nicieni
Typowym symptomem inwazji nicieni są deformacje korzeni, brodawkowate wyrośla i nadmierne tworzenie korzeni bocznych. Wszystkie te zmiany są doskonale widoczne na korzeniach marchwi. Korzeń uszkodzony przez nicienie jest podatny na infekcje grzybicze.
Objawy w częściach nadziemnych to m.in. żółknięcie liści.
Jak zwalczać nicienie
Właściwie powinnam napisać, że nie jest łatwo. Przekonałam się o tym uprawiając czosnek ozimy i marchew. Ale fakt, że coś jest trudne nie oznacza że jest niemożliwe.
Zaczynamy od profilaktyki.
Podstawa to wolny od nicieni materiał siewny czy rozsadowy.
Kolejna istotna zasada to płodozmian. Im dłużej dana roślina nie wraca na poprzednio zajmowane miejsce, tym mniejsza szansa zakażenia nicieniami.
Zastosowanie popularnej rośliny ozdobnej jaka jest aksamitka też wpływa na występowanie nicienie. Korzenie aksamitek wydzielają alfa-tertienyl, który ogranicza rozwój nicieni.
W ostateczności można przeprowadzić ugorowanie ziemi, co powoduje śmierć głodową nicieni. Metoda dobra dla rolników, ale nie dla ogrodników i działkowców, gdzie każdy kawałek ziemi jest wykorzystany.
Nicienie zwalczanie biologicznie
Walcząc z nicieniami w czosnku zastosowałam preparat Nemapsil-limit. Ogólnikowo podany skład mówi o zawartości pożytecznych mikroorganizmów i wyciągów roślinnych. Środek okazał się skuteczny – tegoroczne zbiory czosnku były udane.
Do ochrony marchwi tuż przed wiosennym siewem zastosowałam preparat SoilControl firmy Enzim Biofeld. Skorzystałam z małego opakowania dedykowanego ogrodnikom hobbystom. Dla tej grupy odbiorców preparat nosi nazwę STOPędrak ( owoce, warzywa, kwiaty).
Preparat rozpuściłam w konewce z wodą deszczową i podlałam nim grządkę, na której będę uprawiać marchew. Teraz jesienią, kiedy wykopuję marchew, widzę doskonałe efekty działania SoilControl. Korzenie są zdrowe, bez oznak żerowania nicieni.
SoilControl to biologiczny preparat, który ogranicza występowanie i zasiedlanie gleby nie tylko przez nicienie, ale także inne szkodniki takie jak: drutowce, opuchlaki, turkucie, pędraki, wciornastki. Na szczęście pozostałe szkodniki występują w moim ogrodzie sporadycznie. Jedynie pędraki pomimo przesiewania kompostu zawsze jakoś się przemkną i potem znajduję je w korzeniach pomidorów. Dlatego na wiosnę wszystkie grządki pod uprawę warzyw zostaną opryskane SoilControl.
Dodaj komentarz