„Dżungla w ogrodzie. O dzikiej przyrodzie wokół nas” to książka wydana przez wydawnictwo Marginesy . Autor Dave Goulson brytyjski profesor biologii, ekolog, obrońca przyrody ale także ogrodnik i sadownik. Na czas czytania książki zostaje naszym przewodnikiem po ogrodzie i jego często niezauważanych mieszkańcach.

Jak sam autor mówi w prologu swojej książki jej tematem jest życie toczące się w ogrodzie, czasem także bez zaproszenia przenoszące się do naszych domów.

Sad i inne rośliny

Jabłoń Ogrody Zacisza
Kwitnąca jabłoń malinówka

Jakie rośliny są odpowiednie dla zapylaczy? Dlaczego sadzonki w szkółkach roślin są takie okazałe i zdrowe? Czemu warto urozmaicać uprawy ogrodnicze, a ograniczać powierzchnię trawnika na rzecz np. kwietnych łąk? Na te i wiele innych pytań znajdziemy wyczerpujące odpowiedzi w kolejnych rozdziałach niezwykle ciekawej książki. Wiedza naukowa wynikająca z wykształcenia autora łączy się z wiedzą praktyczną ogrodnika. W swojej wiejskiej posiadłości założył tradycyjny sad z 40 starymi odmianami jabłoni, z których niestety większość jest nieznana w Polsce. Jabłonie wysokorosnące, bez oprysków, owocują co roku. Dawne odmiany drzew powstałe przed erą pestycydów są bardziej odporne na choroby i dają sobie radę ze szkodnikami lepiej niż współczesne gatunki.

Brzęczące przyjaciółki

Dżungla w ogrodzie jeżówka
Jeżówka przysmak pszczół

To bardzo ciekawy rozdział o pszczołach, trzmielach i innych zapylaczach. Autor porusza problemy zapylaczy we współczesnym rolnictwie i możliwości pomocy tym pożytecznym owadom. Bogactwo kwiatów w miejskich ogrodach sprawia, że pszczoły miejskie mają się znacznie lepiej niż wiejskie. Także ule stawiane na dachach wieżowców dają więcej miodu niż ule na wsi. Autor opisuje zwyczaje zapylaczy i jak je zachęcić do zamieszkania w ogrodzie. Podaje wskazówki jak zbudować domek dla owadów i kto w nim zamieszka.

Życie wodne

Ogrody Zacisza ważka
Ważka nad wodą

Każda sadzawka czy oczko wodne w ogrodzie to środowisko życia dla roślin wodnych ale także rozmaitych zwierząt. Liczne owady – od pięknych ważek po komary, płazy, przylatujące ptaki – wszystkie te stworzenia szybko zasiedlą każdy nowy zbiornik wodny.

Życie nad i pod ziemią

Dżungla w ogrodzie
Dżdżownica kalifornijska przy pracy

Życie mrówek jako przykład znakomitej organizacji jest dość dobrze znane. Życie wielu gatunków ciem, o których autor pisze z sympatią, już nie jest tak dobrze poznane. Najwyraźniej do Anglii nie dotarła jeszcze ćma bukszpanowa.

Obserwacje życia podziemnego to rozdział o dżdżownicach, ich biologii i nieocenionym i niezastąpionym udziale w produkcji żyzności gleby. Im gleba w ogrodzie zdrowsza tym więcej dżdżownic i większe plony.

Mody ogrodnicze

Moda na ogródki działkowe trwa nie tylko w Polsce, także w Wielkiej Brytanii mają one długą tradycję. Goulson niechętny rolnictwu przemysłowemu marzy, aby każdy uprawiał ogród lub działkę z warzywami i owocami. Wizja piękna, ale raczej niemożliwa do realizacji.

Permakultura wymyślona w latach 70 przez Billa Mollisona nie do końca przekonuje autora, który podobnie jak ja, uważa ją za filozofię a nie naukę. Z kolei biodynamiczna uprawa roślin wymyślona przez filozofa Rudolfa Steinera sugeruje wpływ faz księżyca na różne prace ogrodnicze, co nie ma żadnego poparcia naukowego.

Jak stworzyć dżunglę w ogrodzie

Dżungla w ogrodzie sąsiadów
Opuszczony ogród sąsiadów

Dżunglę roślinną bardzo łatwo – wystarczy pół roku nie plewić grządek. Ale taka dżungla nie ucieszy ogrodnika. Dżungla w pozytywnym znaczeniu to bujność życia na danym terenie. I choć nasz ogród czy działka to nie pierwotny ekosystem, to jednak może być dogodnym miejscem do życia roślin i naszych braci dużo mniejszych – bezkręgowców. Im mniej pestycydów, a więcej biologicznej ochrony roślin i nawozów organicznych, tym ogrodowa dżungla będzie bardziej okazała a plony obfite.