Ziemia okrzemkowa, znana również jako diatomit, to naturalny materiał, który znajduje zastosowanie w różnych dziedzinach, od przemysłu po rolnictwo. Dla nas ogrodników szczególnie istotna jest możliwość wzbogacenia gleby uprawnej w dostępną dla roślin formę krzemu. Nadal jeszcze zbyt rzadko stosowana w uprawach ogrodowych, ale nadchodząca wiosna to dobry czas aby to zmienić. W artykule przedstawię pochodzenie, skład chemiczny i praktyczne zastosowanie diatomitu w ogrodzie.

Pochodzenie ziemi okrzemkowej

Ziemia okrzemkowa to skała osadowa powstała z jednokomórkowych glonów – okrzemek (Diatomeae). Te organizmy żyły w środowiskach wodnych miliony lat temu, a ich krzemionkowe szkielety opadały na dno zbiorników wodnych, tworząc osady. Z czasem, pod wpływem procesów geologicznych, osady te przekształciły się w skałę o porowatej strukturze. Po wydobyciu i odpowiedniej obróbce kopalina zamienia się w lekki, sypki proszek gotowy do stosowania np. w ogrodnictwie.

Ziemia okrzemkowa
Niezwykłe formy okrzemków pod mikroskopem

Największe złoża ziemi okrzemkowej znajdują się na terenach dawnych jezior i mórz. W Europie szczególnie bogata w diatomit jest Dania, na świecie prym wiodą Stany Zjednoczone. W Polsce skała ta jest wydobywana w Jaworniku Ruskim.

Skład chemiczny ziemi okrzemkowej

Głównym składnikiem ziemi okrzemkowej jest krzemionka (SiO₂), która może stanowić nawet 85–95% masy materiału. Oprócz niej w składzie znajdują się tlenki glinu (Al₂O₃) i żelaza (Fe₂O₃), które występują w niewielkich ilościach, ale mogą wpływać na właściwości fizykochemiczne materiału

Ziemia okrzemkowa – właściwości

Dzięki swojemu składowi i porowatej strukturze ziemia okrzemkowa przynosi wiele korzyści dla rolnictwa i ogrodnictwa:

Poprawa struktury gleby
Porowata struktura ziemi okrzemkowej zwiększa przepuszczalność gleby, ułatwiając cyrkulację powietrza i wody. Pomaga to korzeniom lepiej się rozwijać i poprawia wchłanianie składników odżywczych.

Źródło krzemu
Krzem zawarty w ziemi okrzemkowej wzmacnia ściany komórkowe roślin, co zwiększa ich odporność na choroby, szkodniki i niekorzystne warunki środowiskowe.

Zdolność do zatrzymywania wody
Dzięki swojej strukturze ziemia okrzemkowa może zatrzymywać wodę, co jest szczególnie przydatne w suchych regionach lub w uprawach wymagających stałego nawilżenia.

Regulacja poziomu pH
Ziemia okrzemkowa pomaga utrzymać stabilne pH gleby, co sprzyja lepszemu przyswajaniu składników odżywczych przez rośliny.

Zastosowanie ziemi okrzemkowej w praktyce

Ziemię okrzemkową można stosować na wszystkie rodzaje gleby. Polecana jest szczególnie na gleby lekkie i o niskiej buforowości, czyli właśnie takie jak w moim ogrodzie. Środek nadaje się do aplikacji od rozpoczęcia uprawek glebowych wiosną, początku siewu aż do końca okresu wegetacji.

Ogrody Zacisza
Przygotowanie gleby to dobry moment na zastosowanie diatomitu

Zastosowanie doglebowe polega na wymieszaniu diatomitu z glebą na głębokości 5-15cm. Produkt można wykorzystać np. przy sadzeniu roślin.

DAWKOWANIE:
Warzywa: 4,5-5 kg/100m2
Owoce: 4-4,5 kg/100m2
Rośliny ozdobne: 3,5-4 kg/100m2
Kwiaty: 3,5-4 kg/100m2

Zastosowanie nalistne to drugi sposób użycia diatomitu. To po prostu oprysk dolistny mieszanką ziemi okrzemkowej z wodą. Oprysk dolistny to naturalny pestycyd – stanowi barierę dla szkodliwych owadów. Trzeba tylko pamiętać, że działa jedynie do momentu zmycia przez deszcz. Oprysk należy powtarzać po każdym zwilżeniu liści.

Ziemia okrzemkowa – jaką wybrać?

Najpierw należy obliczyć ile ziemi okrzemkowej potrzebujemy. Jeśli zamierzamy wzbogacić nią ziemię uprawną w ogrodzie, to potrzebujemy od 3,5 do 5kg na 100m2. Jeśli również chcemy stosować diatomit jako środek ochrony roślin, to musimy dołożyć do tego jeszcze pewien zapas. Ja w tym roku zastosuję ziemię okrzemkową Diato Garden wyprodukowaną w Polsce przez Specjalistyczne Przedsiębiorstwo Górnicze Górtech. Diato Garden jest dostępny w opakowaniach 5kg, 10kg i 20kg, więc łatwo dopasować ilość ziemi okrzemkowej do własnych potrzeb ogrodniczych.

Rozpocznę od wzbogacenia gleby przed wysiewem pierwszych warzyw.

Oprysk dolistny przeprowadzę w szklarni, by zniechęcić przędziorki do zasiedlania liści ogórków i bakłażanów.

Podsumowanie

Ziemia okrzemkowa to wszechstronny i ekologiczny materiał, który znajduje szerokie zastosowanie w uprawie roślin. Dzięki swojemu naturalnemu pochodzeniu, składowi chemicznemu i unikalnym właściwościom pomaga poprawić jakość gleby, chronić rośliny przed szkodnikami i wspierać ich zdrowy wzrost. W uprawach ekologicznych staje się cennym narzędziem dla ogrodników i działkowiczów, którzy poszukują naturalnych alternatyw dla chemicznych środków ochrony roślin.