Rdza gruszy to powszechna i najbardziej uciążliwa choroba atakująca nasze grusze. Ten grzybowy patogen (Gymnosporangium sabinae )nie tylko szpeci drzewa, ale także znacznie obniża ich plonowanie i odporność na inne choroby. Jak rozpoznać rdzę, jak jej zapobiegać i jakie są metody zwalczania?

Cykl życiowy rdzy gruszy

Rdza gruszy to tzw. choroba dwudomowa, co oznacza, że do pełnego rozwoju potrzebuje dwóch żywicieli. Pierwszym z nich są różne gatunki jałowców, a drugim – grusza. Grzyb zimuje na jałowcu, a wiosną wytwarza zarodniki, które przenoszone przez wiatr infekują liście gruszy. Latem na liściach gruszy powstają nowe zarodniki, które z kolei infekują jałowce, zamykając tym samym cykl rozwojowy grzyba.

Rdza gruszy objawy

W maju wiatr przenosi zarodniki grzyba z jałowców na grusze. Na liściach pojawiają się pomarańczowe plamy, które z czasem ciemnieją do barwy pomarańczowo- czerwonej z centralną czarną punktowa plamką. Liście w miejscu zmian grubieją.

Rdza gruszy objawy
Typowe plamy na górnej powierzchni blaszki liściowej

Pod koniec lata w miejscu plam, na dolnej stronie liścia powstają owocniki właściwe ( ecja) – duże, brodawkowate, przypominające rogi twory, z których uwalniają się zarodniki (ecjospory) porażające jałowce. Choroba może porażać także ogonki liściowe i owoce , które nie dają się do spożycia. Dalszy rozwój choroby odbywa się na jałowcach i tak cykl się zamyka.

Zarodniki rdzy gruszy
Otwarte ecja uwalniające ecjospory

Porażone liście przedwcześnie opadają, co osłabia drzewo i obniża jego odporność na uszkodzenia mrozowe. Mniejsza ilość liści to także mniejsza fotosynteza, mniejszy wzrost drzewa i w konsekwencji mniejsze owocowanie w kolejnym roku.

Jak zapobiegać rdzy gruszy?

Podstawowe zalecenie to nie sadzić w pobliżu jałowców. Ale nawet jeśli sam nie hodujesz jałowców w ogrodzie, to nie masz wpływu na to co sadzą twoi sąsiedzi. Zawsze znajdzie się jakiś miłośnik iglaków, zresztą nie dbający o swoje krzewy i źródło zakażenia gotowe. Dlatego tak trudno uchronić grusze od rdzy w ogrodach przydomowych i na działkach. Sady towarowe nie mają tego problemu, bo tam na wielu hektarach rosną tylko grusze.

Warto wybierać odporne odmiany grusz np. Paryżanka, Lukasówka, Bera Hardego i grusze azjatyckie.

Zwalczanie rdzy gruszy

Zwalczanie rdzy gruszy to wczesnowiosenne opryski odpowiednimi fungicydami. Program Ochrony Roślin Sadowniczych na 2024 rok zaleca dwukrotny oprysk Zato 50 WG w sezonie od kwitnienia do zbioru owoców. Drugim polecanym środkiem jest Luna Experience 400SC do jednokrotnego oprysku zanim zawiązki owoców osiągną wielkość 2cm. Niestety Luna Experience sprzedawana jest tylko w opakowaniach 1 litrowych i większych, więc nie nadaje się do ogrodów czy działek.

Starsze programy ochrony i książki ogrodnicze zalecają fungicydy zawierające difenokonazol : np Score 250 EC lub Difo. Pierwszy oprysk wykonuje się w fazie różowego pąka, kolejny 2-3 tygodnie później.

Występowanie patogenu na gruszach można również ograniczyć stosując opryski ochronne przeciwko parchowi gruszy.