Cieniowanie szklarni w upalne lata staje się koniecznym elementem ogrodowej techniki. Szklarnie, choć doskonale nadają się do uprawy roślin przez większość roku, narażone są na przegrzewanie się w okresie letnim. I nie ma wielkiego znaczenia z jakiego materiału jest szklarnia. W mojej szklarni z poliwęglanu temperatura latem potrafi przekroczyć 50°C. W takiej sytuacji ratunkiem dla roślin jest cieniowanie szklarni.

Skutki przegrzania roślin w szklarni

Maksymalna temperatura tolerowana przez rośliny pomidora to zazwyczaj około 35-38°C. Powyżej tej granicy pomidory zaczynają odczuwać stres termiczny.

Pierwszym skutkiem przegrzania jest opadanie kwiatów, co w efekcie prowadzi do zmniejszenia ilości owoców.

Wysokie temperatury zwiększają transpirację, co prowadzi do szybszego wyparowywania wody z liści. Rośliny mogą nie nadążają z pobieraniem wystarczającej ilości wody z gleby, co powoduje więdnięcie i osłabienie krzaków. Liście mogą ulegać deformacji – zwijaniu, co ogranicza ich możliwości fotosyntezy. Osłabione rośliny gorzej rosną i są bardziej podatne na choroby.

Cieniowanie szklarni

Jednym ze sposobów obniżania temperatury wewnątrz szklarni i ograniczenia szoku termicznego roślin jest zastosowanie cieniowania. Oto kilka metod cieniowania szklarni.

Preparaty cieniujące – cieniówki

Preparaty cieniujące to jedna z najprostszych metod cieniowania szklarni. Farby te są specjalnie zaprojektowane do odbijania promieni słonecznych, co zmniejsza ilość światła i ciepła dostającego się do wnętrza. Mogą być nakładane bezpośrednio na materiał pokrywający szklarnię. Zaletą tej metody jest łatwość aplikacji i możliwość dostosowania poziomu cieniowania poprzez ilość warstw nałożonego preparatu. Występują w formie proszku do rozpuszczania z wodą. Mają różną trwałość w zależności od ilości warstw, opadów atmosferycznych, rodzaju środka.

Ogrody Zacisza
Cieniówka

Siatki cieniujące

Siatki cieniujące to bardzo popularna metoda cieniowania. Są dostępne w różnych stopniach przepuszczalności światła (od 30% do 90%), co pozwala na precyzyjne dostosowanie cieniowania do potrzeb konkretnych roślin. Siatki można montować i demontować w zależności od pogody . Można je rozciągać bezpośrednio na szklarni lub montować wewnątrz.

Cieniowanie szklarni
Siatka cieniująca na mojej szklarni

Rolety i żaluzje cieniujące

Rolety i żaluzje cieniujące to bardziej zaawansowane rozwiązania, które pozwala sterować ilością światła wchodzącego do szklarni. Bywają jako opcja do kupienia z droższymi modelami szklarni.

Naturalne metody cieniowania

Stosowanie roślinności do cieniowania szklarni to ekologiczne i estetyczne rozwiązanie. Pnącza, takie jak winorośl, mogą być sadzone wokół szklarni, tworząc naturalny parasol cieniujący. Rośliny te pochłaniają część promieni słonecznych i zmniejszają nagrzewanie się szklarni.

Cieniowanie szklarni – moje doświadczenia

Moja pierwsza szklarnia miała stalowy szkielet i była pokryta folią. Cieniowałam ją przykrywając od góry tkaniną cieniującą. Szklarnia nie miała okien dachowych, więc przykrycie i zdejmowanie siatki cieniującej było łatwe.

Moja obecna szklarnia z poliwęglanu jest wyższa i ma cztery okna dachowe. Przykrycie od góry powodowało zasłonięcie okienek dachowych, a co za tym idzie ograniczenie wentylacji wewnątrz szklarni. Wycięcie otworów w siatce cieniującej na okienka powodowało darcie się tkaniny. Także zamocowanie siatki na szklarni sprawiało dużą trudność z racji wysokości ( 2,5m) oraz braku elementów do których siatkę można przywiązać. Te same powody uniemożliwiały zamocowania siatki od wewnątrz szklarni.

Preparat cieniujący
Zestaw do nanoszenia cieniówki

Zmęczona walką z siatką cieniującą postanowiłam w tym roku przetestować kolejną metodę cieniowania – preparaty do malowania szklarni. Pierwszym problemem było znalezienie preparatu odpowiedniego do poliwęglanu. Następnie szukałam środka w małym opakowaniu, gdyż większość preparatów jest w 25 kg workach na szklarnię profesjonalną.

W końcu znalazłam w 1kg opakowaniu preparat Whitefix. Połowę opakowania rozpuściłam w 2 litrach wody, odczekałam kwadrans i zabrałam się za malowanie. Użyłam wałek malarski na teleskopowym drążku. Przygotowana ilość cieniówki wystarczyła do dwukrotnego pomalowania dachu szklarni, czyli 2×10 m2. Preparat wysycha w ciągu 3-4 godzin i ma wytrwać 3 miesiące, czyli akurat całe lato. Teraz dach szklarni jest biały, w środku jest cień, a temperatura niższa do 10 stopni.

To jak na razie najwygodniejsza forma cieniowania szklarni. Nie wiem na razie jak z trwałością powłoki cieniującej. W razie czego mam jeszcze 0,5 kg preparatu do wykorzystania.